Okul Yöneticilerinin Akran Zorbalığına İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi


Özet Görüntüleme: 373 / PDF İndirme: 167

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.10611718

Anahtar Kelimeler:

Zorbalık, Akran zorbalığı, Akran ilişkileri, Zorbalık davranışı, Okul yöneticisi

Özet

Bu araştırmanın amacı, okul yöneticilerinin akran zorbalığına ilişkin görüşlerini incelemektir. Nitel bir çalışma olarak desenlenenen bu araştırmada durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 28 okul yöneticisi oluşturmaktadır. Çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir örnekleme yoluyla belirlenmiştir. Araştırmada veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmıştır. Araştırma verileri okul yöneticileriyle yapılan yüz yüze görüşmelerle toplanmıştır. Bu çalışmada, görüşmelerde elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Araştırmada, katılımcıların akran zorbalığını fiziksel zarar verme, sözlü zarar verme, psikolojik baskı yapma, şiddet uygulama, dışlama, aşağılama, anlaşmazlık, taciz ve alay etme olarak tanımladıkları; katılımcıların akran zorbalığı hakkında eğitim almadıkları; akran zorbalığının çocuklar üzerindeki etkilerini zorba, kurban ve tanık açısından olmak üzere grupladıkları; katılımcıların vurma, çelme takma, çarpma, aletle yaralama, itme, tükürme, küfür etme, hakaret etme, yüksek sesle bağırma, iftira atma, alay etme, lakap takma, korkutma, sindirme, baskı altına alma, dışlama, küsme ve kıskançlık davranışlarıyla karşılaştıkları; katılımcıların akran zorbalığının kaynağının aile, medya ve çocuk olduğunu ifade ettikleri sonucuna ulaşılmıştır.  

Referanslar

Ağaoğlu, E. (2008). Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık

Akyol, N. A., Yıldız, C. & Akman, B. (2018). Öğretmenlerin akran zorbalığına ilişkin görüşleri ve zorbalıkla baş etme stratejileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 439-459.

Alikaşifoğlu, M. (2011). Akran istismarı. Türk Pediatri Arşivi Dergisi, (46), 31-34.

Arıman, F. (2007). İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin zorbalık eğilimleri ile okul iklimi algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.

Bakioğlu, A. (2016). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi, Ankara: Nobel yayıncılık.

Baltacı, A. (2018). Araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,7(1), 231-274.

Başaran, İ.E. (2000). Türkiye eğitim sistemi. Ankara: Gül Yayınevi.

Bayrak, E. (2019). Eğitim yöneticilerinin seçimi ve yetiştirilmesi sürecinin incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(1), 568-586.

Bayraktar, S. (2012). Psikolojik travma. İstanbul: Nobel Tıp Yayınevi

Boyacı, A. (2011). Eğitim sosyolojisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını

Bursalıoğlu, Z. (2012). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.

Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2022). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık

Çınkır, Ş. & Karaman-Kepenekci, Y. (2003). Öğrenciler arası zorbalık. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, (34), 236-253.

Çubukçu, Z. & Dönmez, A. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin okuldaki şiddet üzerine görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(40), 89-108

Dake J. A., Price, J. H. & Telljohann, J. K. (2003). The nature and extent of bullying at school. Journal of School Health, 73(5), 173-181.

Danacı, M. O. & Çetin, Z. (2016). Erken çocukluk döneminde görülen okul zorbalığı davranış eğilimlerinin çocukların kişisel/sosyal–dil–motor gelişimleri ile olan ilişkisi. Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 3(2).53-72

Donnellan, C. & Firth, L. (2006). Bullying. Cambridge: Independence. Educational Pub.

Dölek, N. (2001). ilk ve orta öğretim okullarındaki öğrenciler arasında zorbacı davranışların incelenmesi ve “Zorbalığı önleme Tutumu Programı”nın etkisinin araştırılması. Yayımlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Ekiz, D. (2016). Eğitimde araştırma yöntem ve metotlarına giriş. Ankara: Anı Yayıncılık

Erdoğan, İ. (2010). Okul Yönetimi ve Öğretim Liderliği. İstanbul: Sistem Yayıncılık.

Gökler, R. (2009). Okullarda akran zorbalığı. Uluslararası İnsan Bilim Dergisi, 6(2), 511-537

Gültekin-Akduman, G. (2012). Okul öncesi donemde akran zorbalığının incelenmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 23(1), 121-137.

Gün, N. & Koç, S. (2006). Özsaygı, öncelikler listesinde kaçıncı sıradasın? İstanbul: Kuraldışı Yayınları.

Karataş, Z. (2017). Sosyal bilim araştırmalarında paradigma değişimi: Nitel yaklaşımın yükselişi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 70-87

Kartal, H. & Bilgin, A. (2009). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenler ve öğrenim gören öğrencilerin zorbalığa yönelik görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(3), 539-562.

Kepenekci, K.Y. & Cınkır, Ş. (2003). Öğrenciler arası zorbalık. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, (34), 236-253.

Mermer F. (2012). Ortaöğretim öğrencilerinde akran çatışmasının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.

Mertkan, Ş. (2015). Karma araştırma tasarımı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.

Minaz, M.B. (2019). Okul yönetiminde etik liderlik. M. A. Akın (Ed.). Etik Liderlik içinde (ss. 57-191). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık

Oktay, A. (2000). Yaşamın sihirli yılları. İstanbul: Epsilon Yayıncılık

Olweus, D. (2011). Bullying at school and later criminality: Findings from three Swedish community samples of males. Criminal Behaviour and Mental Health, 21(2), 151-156.

Özgöker, S. (2018). Okulöncesi öğretmenlerinin akran zorbalığına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Doğu Akdeniz Üniversitesi, Kıbrıs

Patton, M. Q. (2018). Qualitative research and evaluation methods. Sage Publications

Pişkin, M. (2010). Ankara’daki ilköğretim öğrencileri arasında akran zorbalığının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 35(156), 175-189.

Sadık, F. & Aslan, S. (2015). İlkokul sınıf öğretmenlerinin disiplin problemleri ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 10(3),115-138

Subaşı, M. & Okumuş, K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419-426.

Şahin, M., Demirağ, S. ve Aykac, F. (2009). Anasınıfı öğretmenlerinin akran zorbalığı ile ilgili algıları. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1-16.

Şahin, S. , Atasoy, B. & Somyürek, S. (2010). Öğretmen eğitiminde örnek olay yöntemi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 227-253.

Şen, M. (2009). 3-6 yaş grubu çocukların sosyal davranışlarının bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara

Taş, H. (2018). Eğitim, öğretim ve bilim hizmetleri kolunda faaliyet gösteren sendikaların yenilenen öğretim programlarına ilişkin görüşlerinin programın ögeleri bağlamında karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(57), 440-454

Taş, H. & Kıroğlu, K. (2018). Assessment of the 2017 primary school social studies curriculum according to teachers' views. Elementary Education Online, 17(2), 697-716

Taş, H. & Minaz, M. B. (2021). Knowledge levels of teachers with refugee student(s) in their class related to classroom management. SAGE Open, 11(4), 1-12. doi:10.1177/21582440211061369

Tepetaş, Ş.G., Akgün, E. & Akbaba-Altun, S. (2010). Identifying preschool teachers’ opinion about peer bullying. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 1675-1679.

Totan, T. (2008). Ergenlerde zorbalığın anne baba ve akran ilişkileri acısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.

Uluğ, F. & Beydoğan, B. (2009). Kamu örgütlerinde psikolojik taciz. Amme İdaresi Dergisi, 42(1), 55-86.

Uysal, H. & Dinçer, G. (2012). Okul öncesi dönemde akran zorbalığı. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(4), 468-483.

Yıldırım, Ş. & Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

İndir

Yayınlanmış

15.03.2024

Nasıl Atıf Yapılır

Dursun, İrfan, Şanlı, H., & Akkuş, S. (2024). Okul Yöneticilerinin Akran Zorbalığına İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi. Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi, 2(1), 93–111. https://doi.org/10.5281/zenodo.10611718