Abese Suresi'nde İşaret Edilen Öğretim İlke ve Yöntemlerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretiminde Kullanılması


DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15980711Anahtar Kelimeler:
Din eğitimi,, Abese Suresi, Öğretim ilkeleri, Öğretim yöntemleri, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi DersiÖzet
Abese Suresi Mekke döneminde inen ve ilk ayetlerindeki uyarılar ile dikkat çeken, toplam kırk iki ayetten oluşan bir suredir. Müfessirlerin önemli bir kısmı, ilk ayetinde yer alan abese ve tevella uyarısının muhatabının Hz. Peygamber olduğu görüşündedirler. Kur’an’ın birçok suresinde olduğu gibi, Abese Suresi de işaret ettiği öğretim ilke ve yöntemleri ile de önem arz etmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, Abese Suresi’nde işaret edilen öğretim ilke ve yöntemlerin tespitini yapmak ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi öğretiminde bu ilke ve yöntemlerin nasıl kullanılabileceğini ortaya koymaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi tekniğinin kullanıldığı çalışmada temel kaynak olarak Kur’an-ı Kerim meali ve tefsirinden yararlanılmıştır. Ayrıca eğitim bilimleri ve din eğitimi ile ilgili temel kaynaklara da müracaat edilmiş, Kur’an-ı Kerim’i eğitim yönü ile değerlendiren makalelerden de faydalanma yoluna gidilmiştir. Çalışmada Abese Suresi’nin, öğrenene görelik, somuttan soyuta, yaşama yakınlık, hürriyet, eleştirel düşünme gibi öğretim ilkeleri ile örnek olay, öğütle öğretim, gözlem yoluyla öğretim, terğîb ve terhîb gibi öğretim yöntemlerine işaret ettiği tespit edilmiş ve bu ilke ve yöntemlerin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde nasıl kullanılabileceğine ilişkin öneriler geliştirilmiştir.
Referanslar
Akyürek, S. (2021). Din öğretimi. Ankara: Nobel Akademik Yayınları
Akyüz, Y. (2008). Türk eğitim tarihi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Alkan, M. F. (2021). Öğretim-öğrenme ilkeleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri Fevzi Dursun-Ahmet Aykan (ed.) Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Arslan İ. (2017). Abese’nin muhatabı kimdir? (Abdullah b. Ümmü Mektûm olayı). Diyanet İlmî Dergi, 53(2), 1-74
Asar, E., Köksal. B. B., & Şanlı, S. (2024). Eğitim-öğretim sorunlarına öğretmen gözünden çok boyutlu bir bakış. Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi, 2(1), 19-33, doi: 10.5281/zenodo.10527763
Aşılıoğlu, B. (2021). Başlıca öğrenme ve öğretmen ilkeleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Mehmet Arslan (Ed), Ankara: Anı Yayıncılık
Aydemir, A. (1988). Abese Suresi. T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, Cilt 1, İstanbul.
Aydın, K. & Şanver, M. (2014). İsrâ Sûresi’ne eğitsel bir bakış. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 23(2), 27-61
Aydın, M. Ş. (2019). Din eğitimi bilimi. Kayseri: Kimlik Yayınları
Aydın, M. Z. (2020). Din öğretiminde kullanılan öğretim yöntemleri. Mehmet Zeki Aydın & Rıdvan Demir (ed.). Ankara: Nobel Yayınları
Aykaç, N. (2018). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Batar, Y. (2016). Kur’an kıssalarının bazı eğitsel özellikleri. İ.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Bahar(7), 81-103
Bayraklı, B. (2000). Kur’an ve eğitim. İstanbul: Kur’an ve Tefsir Araştırmaları Yayınları
Bayraklı, B. (2015). İslam ve eğitim. İstanbul: Düşün Yayınları
Bayraklı, B. (2017). Yeni bir anlayışın ışığında Kur’an tefsiri. İstanbul: Bayraklı Yayınları
Bayraktar, M. F. (2020). İslam eğitiminde öğretmen öğrenci münasebetleri. İstanbul: MİFAV Yayınları
Cebeci, S. (2005. Din eğitimi bilimi ve Türkiye'de din eğitimi. Ankara: Akçağ Yayınları
Cevizci, A. (2010). Eğitim sözlüğü. İstanbul: Say Yayınları
Ceyhan, S. (2021). Öğretim yöntemlerini sınıflandırma ve öğretim yöntemleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Fevzi Dursun & Ahmet Aykan (Ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Çakmak, M. (2016). Öğretim yöntem ve teknikleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Yusuf Budak (ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Çalışkan, İ. (1998). Kur’an’a göre dinin hitap alanı. Ekev Akademi Dergisi, 1(3), 113-131
Çelik, A., (2013). Din eğitimi tarihi. İstanbul: Arı Sanat Yayınları
Çoban, A. (2020). Temel kavramlar. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Gürbüz Ocak (ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Dal, S. & Tatar, N. (2017). Temel Kavramlar. Öğretim İlke ve Yöntemleri, Sibel Dal & Mücahit Köse (ed.). Ankara: Anı Yayınları
Dirik, M. Z. (2015). Öğretim ilke yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Durmuş, Z. (2009). Ayetlerin eğitsel ilkeler yönüyle yorumlanması. Kuram ve Eylem Yönüyle Din Eğitiminin Teolojik ve Felsefi Temelleri Sempozyumu sözlü bildiri
Erciyes, G. (2019). Öğretim yöntem ve teknikleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri (ed. Eşref Tan (ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Fersahoğlu, Y. (2011). İslam eğitimine giriş. İstanbul: Çamlıca Yayınları.
Gezgin, Ş. (2023). Investigation of the Effects of School Gardens on Education in Terms of Various Variables. Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi, 1(1), 128-140. https://doi.org/10.5281/zenodo.7502621
Gökalp, M. (2019). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi yayınları.
Görmez, M. (2011). Terğîb ve Terhîb. T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, Cilt, 40. İstanbul: TDV Yayınları
Gündoğdu, Y. B. (2018). Alak Suresi’nin ilk beş ayetinin eğitimsel değeri. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
Güneş, F. (2016), Öğretim Yöntem ve teknikleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Firdevs Güneş ( ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Gürel, R. (2015), Hz. Peygamber’in eğitim-öğretim modelinde belli başlı ilke ve metotlar. YDÜİT Dergisi, (1),7-29.
İsfehani, R. (l986). el-Müfredat. İstanbul: Kahraman Yayınları.
Karabacak, K. (2021). Öğretim İlkeleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Semra Güven & Mehmet Arif Özerbaş (ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar-ilkeler-teknikler. Ankara: Nobel Yayınları.
Kılıç, F. (2019). İçerik ve düzenlenmesi. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Tuğba Yanpar Yelken & Cenk Akay (ed.). Ankara: Anı Yayınları.
Koç, A. (1999). Düşünen insan yetiştirmede din eğitinin rolü. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, (3), 73-80.
Kutluer, İ. (1994). Düşünme. T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, Cilt, 10, İstanbul: TDV yayınları.
Medar, A. (2017). İnsan eğitiminin Kur’ani metodu. İstanbul: Beka Yayınları.
Mutçalı, S. (2012). Arapça-Türkçe sözlük. İstanbul: Dağarcık Yayınları.
Ocak, G. (2020). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Oruç, C. (2009), İmam-ı Gazâli'nin eğitim anlayışı. (Yayımlanmamış doktora tezi), Marmara Üniversitesi, İlahiyat Anabilim Dalı, İstanbul.
Öcal, M. (2003). Din eğitimi ve öğretiminde metotlar. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Özer, A. (2019). Araçsal koşullama: Thorndike’ın bağlantı kuramı. Eğitim Psikolojisi. İbrahim Yıldırım (ed.). Ankara: Anı Yayınları.
Özerbaş, M. A. (2021). Temel öğretim yöntemleri. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Semra Güven & Mehmet Arif Özerbaş (ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Öztürk, Y. (2003). Hz. Peygamber'in (s.a.v.) yüce ahlakı ve bazı deliller ışığında 'abese ve tevella' ifadelerinin muhatabını yeniden düşünmek. Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5(1), 15-31
Sıdal, M., Güler, M. & Tali, D. (2023).Fen bilimleri dersindeki laboratuvar uygulamalarının öğretmen görüşleri bağlamında değerlendirilmesi. Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi, 1(2), 342-361. doi:10.5281/zenodo.8269048
Şahin, S., Atasoy, B. & Somyürek, S. (2010). Öğretmen eğitiminde örnek olay yöntemi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 253 -277
Şanver, M. (2004). Kur’an’da tebliğ ilke ve metodları. İstanbul: Pınar Yayınları
Taşpınar, M. (2020). Kuramdan uygulamaya öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Tok, N. T. (2021). Etkili Öğretim İçin Yöntem ve Teknikler. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ahmet Doğanay (ed.). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Topaloğlu, B. (2007). Rab. T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, Cilt, 34, İstanbul: TDV Yayınları.
Tosun, C. (2012). Din eğitimi bilimine giriş. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Tozlu, N. (1997). Eğitim felsefesi. Ankara: MEB Yayınları.
Türcan, T. (2011), Tedric. T.D.V. İslâm Ansiklopedisi, C.40, İstanbul: TDV Yayınları.
Ünver, B. G. (2016). Gelişim ile ilgili temel kavramlar, gelişimin temel ilkeleri ve gelişimi etkileyen faktörler. Eğitim Psikolojisi, Ayten Ulusoy (ed.). Ankara: Anı Yayınları
Yazır, M. H. (2007). Hak dini Kur’an dili. İstanbul: Zehraveyn Yayınları.
Yıldızlar, M. (2019). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları

İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.