Öğrencilerin Meslek Seçimlerini Etkileyen Nedenlerin Öğrenci Görüşleri Bağlamında Değerlendirilmesi
Özet Görüntüleme: 297 / PDF İndirme: 126
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10611649Anahtar Kelimeler:
Meslek, Meslek seçimi, Meslek seçme nedenleri, Kariyer, Sosyal statüÖzet
Lisede öğrenim gören öğrencilerin meslek seçimlerinde etkili olan nedenleri ve bu nedenlerin önem derecesini/sırasını belirlemeyi amaçlayan bu çalışma, tarama modelinde tasarlanmış bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubunu, 9, 10, 11, ve 12. sınıf öğrencilerinden basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen 48 Anadolu lisesi öğrencisi oluşturmaktadır. Katılımcı öğrencilerin yarısı erkek yarısı kızdır. Araştırmada nicel veri toplama aracı olarak “Meslek Seçiminde Etkili Olan Değerler” anketi; nitel veri toplama aracı olarak ise araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma verileri karma yöntem kullanılarak analiz edilmiştir. Nicel verilerin analizinde frekanslar ve yüzdeler; nitel verilerin analizinde ise içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin, meslek seçimlerini etkileyen nedenleri “Maddi kazanç sağlama”, “Yardımlaşma imkanı sunma”, “Sosyal statü sağlama”, “Kariyer olanağı sunma”, “Güvence sağlama” ve “Zamanı etkili kullanma” olarak önem sırasına koydukları tespit edilmiştir.
Referanslar
Ahmed, K. A., Sharif, N., & Ahmad, N. (2017). Factors influencing students’ career choices: empirical evidence from business students. Journal of Southeast Asian Research, 1-15.
Akan, D., Çelik, Z & Diş, O. (2014). İlköğretimde yöneltme yönergesi uygulamalarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. EKEV Akademi Dergisi, 58(58), 59-72.
Akyüz, Y. (2018). Türk eğitim tarihi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Almeida, M. E. G. G., & Pinho, L. V. (2008). Adolescência, família e escolhas: implicações na orientação profissional. Psicologia Clínica, 20(2), 173-184.
Arslan, K. (2002). Üniversiteli gençlerde mesleki tercihler ve girişimcilik eğilimleri. Doğus University Journal, 1(6), 1-11.
Atli, A. & Gür, S. H. (2019). Lise öğrencilerinin meslek tercihleri ve bu tercihlerine etki eden faktörler. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 2(1), 32-53.
Bacanlı, F.(2015). Ergenlerin kariyer gelişiminde ebeveynler: bilişsel bilgi işleme kuramı temelli bir yaklaşım, II. Uluslararası, İş ve Meslek Danışmanlığı Kongresi, 26-27 Kasım 2014, Antalya-Türkiye.
Batur, H. Z., & Adıgüzel, O. (2014). Schein'in kariyer değerleri perspektifinde öğrencilerin kariyer tercihlerini etkileyen faktörler üzerine bir araştırma: Isparta ili fen lisesi öğrencileri örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 42(42).
Bilgin, N. (2006). Sosyal bilimlerde içerik analizi: Teknik ve örnek çalışmalar. Ankara: Siyasal
Brown, D. (2003). Career information, career counseling and career development. ABD: Pearson Education, Inc
Brown, M. T. (2000). Blueprint for the assessment of socio-structural influences in career choice and decision making. Journal of Career Assessment, (4), 371-378.
Can, G. (2005). Psikolojik danışma ve rehberlik. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Cantor, M. H. (1991). Familyandcommunity: Changingroles in an agingsociety. The Gerontologist, 31(3), 337-346.
Çelik, N., & Üzmez, U. (2014). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi: Çağrı merkezi hizmetleri örneği. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi (EJOİR), 2(1),94-105.
Deniz, M. E., & Erözkan, A. (2006). Psikolojik danışma ve rehberlik, Ankara: Tekağaç Eylül Yayınları.
Dinç, E. (2008). Meslek seçiminde etkili faktörlerin incelenmesi: meslek yüksek okulu- muhasebe programı öğrencileri üzerine bir araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (2), 90-106.
Dubar, C. (2005). A socialização: construção das identidades sociais e profissionais. São Paulo, SP: Martins Fontes.
Duffy, R. D., & Sedlacek, W. E. (2007). The work values of first-year college students: Exploring group differences. The Career Development Quarterly, (55), 359-364.
Ekşi, İ. H., Özçalıcı, M., & Büyükkonuklu, B. (2011). Meslek Algılanmasında Etkili Olan Faktörler: Muhasebecilik Örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (52), 67-80.
Ensari, M. Ş. & Alay, H. K. (2017). Meslek seçimini etkileyen faktörlerin demografik değişkenler ile ilişkisinin araştırılması: İstanbul ilinde bir uygulama. Humanitas, 5(10), 409-422.
Erdem, B. & Kayran M. F. (2013). Balıkesir üniversitesi turizm işletmeciliği ve otelcilik yüksekokulu öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14 (1), 81-106.
Evans, M. W. (2008). Self‐monitoring as a determinant of job selection in the workplace. UNF Master’s Thesis and Dissertations Paper 183. http://digitalcommons.unf.edu/etd/183
Gottfredson, L. S. (1981). Circumscription and compromise: A developmental theory of occupational aspirations. Journal of Counselling Psychology, (28), 545-579.
Holland, J. L. (1997). Making vocational choices: A theory of vocational personalities and work environments. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
Hsiao, J., & Nova, S. P. D. C. C. (2016). Generational approach to factors influencing career choice in accounting. Revista Contabilidade & Finanças, 27(72), 393-407.
Huang, W. T., & Ho, H. F. (2017). Selection Determinants in Education Major Graduates Occupations. Contemporary Issues in Education Research, 10(2), 77-86.
Işık, M., & Ayan, E.A.(2015). Danışmanlık faaliyetlerinde profil temelli yaklaşım geliştirilmesi, II. Uluslararası, İş ve Meslek Danışmanlığı Kongresi, 26-27 Kasım 2014, Antalya-Türkiye.
Jonston, J., Mckeown, E. & Mcewen, A. (1999). Choosing primary teaching: the perspectives of males and females in training. Journal of Educating for Teaching, 25 (1), 55-64.
Kepçeoğlu, M. (1993). Psikolojik danışma ve rehberlik. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
Kıyak, S. (2006). Genel lise öğrencilerinin meslek seçimi yaparken temel aldığı kriterler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Koca, A. İ. (2010). Kariyer seçiminde kariyer değerleri ile demografik faktör ilişkisi: Çukurova Üniversitesi'nde bir araştırma. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1).
Kuzgun, Y. (2003). Meslek rehberliği ve danışmanlığına giriş. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
Kuzgun, Y. (2004). Meslek rehberliği ve danışmanlığına giriş. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
Kuzgun, Y. (2006). Meslek gelişimi ve danışmanlığı. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık
Murphy, S. A. (2000). The study of career values by generation and gender (Unpublished Doctoral Dissertation). The Fielding Institute, USA.
Olamide, S. O., & Olawaiye, S. O. (2013). The factors determining the choice of career among secondary school students. The International Journal of Engineering and Science, 2(6), 33-44.
Patton, W., & McMahon, M. (1999). Career development and systems theory. A new relationship. Pacific Grove, CA: Brooks/Cole.
Pekkaya, M. & Çolak, N. (2013). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin önem derecelerinin ahp ile belirlenmesi. International Journal of Social Science, 6 (2), 797-818.
Pişkin, M. (2012). Kariyer gelişim sürecini etkileyen faktörler. B. Yeşilyaprak (Ed.). Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığı: Kuramdan uygulamaya. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
Razon, N. (1983). Meslek seçimi ve mesleğe yöneltme. Türk Eğitim Dergisi, 8, 23-31.
Santos, L. M. M. (2005). O papel da família e dos pares na escolha professional. Psicologia em Estudo, 10(1), 57-66.
Sarıkaya, T., & Khorshid, L. (2009). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen etmenlerin incelenmesi: Üniversite öğrencilerinin meslek seçimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 393-423.
Sathapornvajana, S. & Watanapa, B. (2012). Factors affecting student’s intention to choose IT program. Procedia Computer Science, (13), 60-67.
Taş, H. & Minaz, M. B (2019). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin meslek seçimlerine etki eden faktörler. E. İslamoğlu & S. Yıldırımalp (Ed. ). Sosyal Bilimlerde Yeni Araştırmalar içinde (ss. 315-330 ). Ankara: Berikan Yayınevi
Yelken, K. (2008). Orta Öğretim Son Sınıf Öğrencilerinin Üniversite Tercihlerini ve Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler: Sakarya İl Merkezi Örneği, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Yeşilyaprak, B. (2000). Eğitimde rehberlik hizmetleri. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
Yıldız, S. (2017). Sosyal bilimlerde örnekleme sorunu: nicel ve nitel paradigmalardan örnekleme kuramına bütüncül bir bakış. Kesit Akademi Dergisi, 3(11), 421-442
Yüksel, G. (2015). Ortaöğretim öğrencilerinin çalışma kavramına ilişkin algıları, II. Uluslararası, İş ve Meslek Danışmanlığı Kongresi, Antalya-Türkiye.
Bozdoğan, A. E., Aydın, D. & Yıldırım, K. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 83-97.
Yüksel-Şahin, F. & Hotaman, D. (2009). Vocational guidance aid in the orientation to teaching profession and teacher education. European Journal of Social Sciences, 10(1), 25-35.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Uluslararası Eğitime Özgün Bakış Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.